VENÜS GEÇİŞİ



6 Haziran 2012’de, oldukça nadir yaşanan Venüs geçişine tanık olacağız. Ortalama her yüzyılda bir meydana gelen bu geçişler Venüs’ün döngüsünün doğası sebebiyle aralarında 8 yıl olan bir çift geçiş halinde gözlemlenirler. Haziran’da gözlemleyeceğimiz geçişin çifti 8 Haziran 2004’te 17°53´ İkizler burcunda gerçekleşmişti. Şimdi yaşayacağımız geçiş ise 15°44´ İkizler burcunda gerçekleşecek.

Venüs’ün Sekiz Yıllık Döngüsü

Venüs’ün yörüngesindeki bir turu yaklaşık 225 gün sürer. Güneş ile olan sinodik döngüsü (güneş ile yaptığı alt kavuşumdan bir sonraki alt kavuşuma kadar) ise yaklaşık 584 gün (1,6 yılda) sürer. Venüs düzenli bir seyir izleyerek 1,6 yıl arayla beş kez, farklı burçlarda Güneş’le kavuşum yaptıktan sonra, ilk kavuşum yaptıkları burçta tekrar buluşmaları ile 8 yıllık döngüsünü tamamlar (1,6 yıl x 5= 8 yıl). Sekiz yıllık bu sürede Venüs’ün yaptığı bu beş kavuşum noktasını zodyak çemberi üzerinde işaretleyip birleştirdiğimizde karşımıza meşhur 5 köşeli yıldız sembolü çıkar.



Venüs’ün Güneş’le sekiz yıllık döngünün başında yaptığı kavuşumun burç derecesi ile, döngünün sonunda yine aynı burçta yaptığı kavuşum yaklaşık iki gün farklıdır (burç dercesi olarak 2 derece), çünkü sekiz yılda iki artıkyıl vardır. Örneğin 8 Haziran 2004’te 17° İkizler burcundaki kavuşumla başlayan 8 yıllık döngü 6 Haziran 2012’de 15° İkizler’deki kavuşumla sona erecektir. Bundan sonraki sekiz yıl sonra 3 Haziran 2020 yılında 13° İkizler burcunda kavuşum yaparak tekrar bir döngüsünü bitirmiş olacaktır.
Venüs döngüsü için detaylı bilgi için Oya Vulaş’ın Venüs Döngüsü - İnanna’nın Dönüşü derlemesini okuyabilirsiniz.

Venüs’ün Güneş’in Kalbinden Geçişi

Eğer Venüs her 584 günde Güneş ile farklı burçlarda kavuşum yapıyorsa, her 8 yılda bir de aynı burçta kavuşum yapıyorsa o zaman Venüs’ün 2004-2012 yıllarındaki kavuşumu niye bu kadar nadir yaşanan bir olay? Niçin her kavuşumda Venüs geçişi olmuyor?

Bunun nedeni, meydana gelen kavuşumların ekliptik boylam (burç derecesi) olarak kavuşum yapmalarına rağmen enlem olarak aynı seviyede olmamalarıdır. Venüs’ün yörüngesinin ekliptik düzlemine (dünyanın güneş çevresindeki yörünge düzlemine) yaklaşık 3,4° eğimli olması sebebiyle kavuşum esnasında çoğunlukla Venüs güneş diskiyle aynı hizzada olmaz, biraz altında veya üstünde kalır. Prensip tıpkı tutulmalardaki gibidir. Nasıl Ay’ın yörünge eğimi yüzünden her yeniayda güneş tutulması olmuyorsa, sadece yeniay düğüm noktalarına denk geldiğinde ay güneşi kapatabiliyorsa Venüs için de aynı durum söz konusudur. Venüs dünya ile güneş arasına girip güneş ile alt kavuşum yaptığında, aynı zamanda yörüngesinin ekliptikle kesişme noktası olan Venüs düğümlerinde bulunuyorsa, bu kavuşum bir ‘Venüs geçişi’ne neden olur. En kısa tabirle düzlemsel olarak dünya, Venüs ve Güneş aynı hizzaya gelir ve dünyadan baktığımızda Venüs’ün bedeninin Güneş’in diskinin içinden geçtiğini görürüz. Tabii Venüs uzaklığı dolayısıyla hiçbir zaman güneşi örtmez, güneşin içinden geçen küçük bir siyah nokta şeklinde görülür.



Sekiz yıl aralıklı bir çift şeklinde Venüs’ün güneşin kalbinden geçtiği bu kavuşumlar çok nadir gerçekleşir, bir sonraki çifte kadar bir asırdan fazla zaman geçer. MÖ-2000 - MS 1882 arasında sadec 52 Venüs geçişi olmuştur. Hollandalı gözlük üreticisi Hans Lippershey’in 1608’de teleskobu icat edişinden bizim yüzyılımızdaki çifte kadar 6 geçiş (üç çift) izlenmiştir. Bu geçişler 121.5 veya 105.5 yılda bir 8 yıl aralıklı çiftler şeklinde gözlenir. Yüzyıllar içinde nadir gerçekleşen Venüs transitleri her zaman Haziran ya da Aralık aylarına denk gelir (Venüs düğümlerinin denk geldiği burçlar bunlar olduğu için).

İkizler burcunda gerçekleşen, aralarında 8 yıl olan bir çift Venüs geçişinden 105.5 yıl sonra Yay’da gerçekleşen yine 8 yıl aralıklı bir çift Venüs geçişi görülür. Yay’dakinden sonra tekrar İkizler’de olacak bir çift geçiş için 121,5 yıl geçmesi gerekir. Bir çift geçişten yine aynı burçta oluşacak diğer bir çift geçişe kadar ise 243 yıl geçmesi gerekir. (8+121.5+8+105.5= 243yıl) Yüzyılımızdaki Haziran 2004-2012 geçişi İkizler burcunda gerçekleşiyor. Daha önce çift olarak Venüs geçişinin İkizler burcunda izlendiği tarih 6 Haziran 1761-3 Haziran 1769. Bizim tanık olacağımız geçişten sonra bir dahaki Venüs geçişi 105.5 yıl sonra 11 Aralık 2117-6 Aralık 2125 çifti olarak gerçekleşecek. Yüzyılımızdaki geçişin ikiz kardeşi (bir daha İkizler’de olacak geçiş) için ise 243 yıl geçmesi gerekecek (11 Haziran 2247-9 Haziran 2255).

Tarihsel Süreçte Venüs Geçişi

Tarihte Venüs geçişlerine denk gelen olayları tararken çeşitli açılardan inceleme yapabiliriz.

Yüzyıllar içinde güneşin gücünü arkasına alarak parlayan dişil gücün egemenliğinin ortaya çıkışlarını takip edebiliriz. Bu tür bir incelemenin güzel bir örneğini Nancy R. Fenn'in Kraliçe, imparatoriçe ve bir çok güçlü kadının hüküm sürdüğü dönemlerin Venüs geçişleriyle bağlantısını incelediği Venüs Transit and Powerfull Women makalesinde
görebiliriz (kaynaklarda linki verilmiştir).

Venüs’ün geçişindeki kavuşumdan sonra sabah yıldızı olarak doğacağını düşünürsek Venüs’ün diğer yüzü olan, Aztekler’in korkulu rüyası, savaşı getiren, Babil’de yeraltı yolcuğundan ölüler ordusu eşliğinde çıkan yokedici tanrıçanın izlerini de arayabiliriz.

Yine Venüs’ün ön plana çıkmasıyla sanat alanındaki değişimler, ilerlemeleri inceleyebiliriz.

Tüm Venüs transitlerinin dönüşümlü olarak İkizler-Yay burçlarında gerçekleşmesi dolayısıyla iletişim, ulaşım, bilgi, bilimsel, fikirsel değişimler yanında dini hareketler, farklı kültürler, inançlar arası etkileşimler, seyahatler konularında da etraflı bir araştırma yapabiliriz ve bunları ayrı bir konu olarak inceleyebiliriz.

Altta bunlardan bazılarını birarada görebilirsiniz:

1518-1526 İkizler’deki Venüs Geçişi

Rönesans dönemine denk gelen geçiş. Sanat, bilim, felsefe ve mimarlıkla bağın tekrar kurulması, deneysel düşüncenin canlanışı.

-Ünlü İtalyan Rönesans dönemi ressam, heykeltıraş, mimar ve şairi, Michelangelo’nun dönemi…
-Macellan, emrindeki beş gemiyle 1519-1525 arasında dünya turunu gerçeklştirmiştir. Bu keşif gezisi dünya çevresinde yapılan ilk seyahattir ve Güney Amerika’daki boğazdan geçerek Atlas ile Büyük Okyanus'u birleştiren ilk deniz yolculuğudur. Bu geziyle dünya hakkında bir çok bilgi elde edilmiştir. Macellan'ın ekibi Avrupa için tamamen yeni olan pek çok hayvan türü ile karşılaştı (Lama, penguenler vb). En yakın iki galaksi olan Macellan Bulutsuları Güney yarımkürede keşfedildi. 69.800 km olan yolculukları sayesinde dünyanın çevresini de hesaplanmış oldu. Bu yolculuk sayesinde, uluslararası bir saat sisteminin gerekliliği ortaya çıktı.
-Alman keşiş, teolog, üniversite profesörü Martin Luther’in protestanlığı ve Luterciliği yayması. 1518 yılında Roma'da Luther'in fikirlerine karşı bir papalık davası açıldı. Bu engizisyon davasında Luther gıyabında yargılandı. İmparator Maximillian onu heretik (dinden çıkmış, sapkın) ilan etti. Luther'i bir bildiriyle aforoz edildi.

1631-1639 Yay’daki Venüs Geçişi

-Venüs geçişinin ilk defa gözlenişi (1639 yılında Jeremiah Horrocks ve William Crabtree tarafındandan gözlendi).

-Galileo’nun antik çağdan kesin olarak bilinen Venüs döngülerini teleskopla izleyerek Venüs’ün fazlarını tespit edişi. Daha sonraki gözlemlerinde gezegenin evrelerindeki değişikliklere paralel olarak görünür boyutunun da değiştiğini gözleyen Galileo, bu bulguları gezegenin Güneş etrafında döndüğünün kuvvetli göstergeleri olarak kabul etti. Galileo 1632’de yazdığı ‘Dünyanın İki Esas Sistemi Üzerine Diyaloglar’ kitabı nedeniyle yargılandı. Kitap Copernicus'un teorisini destekleyen ve karşı çıkan iki adamın tartışması üzerineydi. Galileo ömür boyu hapse mahkum edildi. Sonrasında cezası ev hapsine çevrildi ve Copernicus kuramına karşı çıkmaya zorlandı.

Yay’daki geçiş zamanında yaşanan bu durum bilim-din çatışmasının, dini inançlardaki fanatik görüşün, farklı bir bakış açısına karşı çıkmanın bir sembolüdür.

-Bu geçiş 30 yıl savaşları esnasında olmuştur. Bu savaşlar Avrupa devletlerinin arasında temelde Protestan-Katolik mücadelesi şeklinde bir iç savaş olarak gerçekleşmiştir.

-Osmanlı Devleti ve Safevi Devleti arasında 1639’da imzalanan ve Osmanlı-İran Savaşını sona erdiren Kasr-ı Şirin barış antlaşması.

1761-1769 İkizler’deki Venüs Geçişi

(Bu geçiş tam güneş tutulmasından 5 saat sonra gerçekleşmiştir)
James Watt’ın sonradan ulaşımda –lokomotif, gemi, araba-kullanılacak buharlı motoru bulması.
-Eleştirel felsefenin babası olan Immanuel Kant, modern felsefenin gelişim seyrine uygun olarak ‘bilgi kuramı’nı ön plana çıkartmıştır.
-Kaptan James Cook’un Tahiti adasının ve sonra Yeni Zellanda’nın keşfi...Bu yolculuklar gökbilimcilerin gözlem yapabilecekleri uygun bir yer bulmuş olmaları açısından önemlidir.
-Bu geçiş Avrupadaki 7 yıl savaşlarına denk gelmiştir.
-1766 Büyük İstanbul depremi İzmit'ten Gelibolu'ya kadar uzanan Marmara fay hattını kıran depremde tsunami dalgaları oluştu, camiler Topkapı Sarayı ve anıtlar büyük zarar gördü.
-1768’de Türk-Rus Savaşları başlamıştır.
-1769’da Bengal’de büyük bir kuraklık yaşanmış, kuraklığın ardından kıtlık sebebiyle birkaç sene içinde 10 milyon kişi ölmüştür.
-1769’da İtalya’nın küçük bir kasabası olan Brescia şimşek düşmesi yüzünden barut depolarının patlaması sonucunda geniş etkili bir patlamayla harap hale gelmiş 3000 kişi hayatını kaybetmiştir.

1874- 1882 Yay’daki Venüs Geçişi

Emperyalizm çağı, büyüme, genişleme..
-Teknolojide büyük atılımlar. Edison’un akkor lambayı buluşu. 1876 da A.Graham Bell’in telefonu icadı.
-1874 Madam Blavatski tarafından Teosofi Cemiyetinin kurulması.
-1882 elektriğin yüksek gerilimli akıma dönüştürülmesi, elektriğin iletimi ve yayılması.
-1882 Mısır-İngiliz savaşı
-1882 Haziran, Bombay’ı vuran fırtına ve sel baskınında 100.000 kişinin ölümü…

2004-2012 İkizler’deki Venüs Geçişi
-2004 Endonezya’daki deprem ve tusunami felaketi, 230.000’den fazla ölüm.
-2006 Pluto’nun cüce gezegen olarak tekrar tanımlanması
-2006 Danimarkalı karikatüristlerin İslam Peygamberiyle ilgili karikatürlerinin şiddetli protestolara neden oluşu
-2007 Bir kadın lider, Pakistan eski başkanı, muhalefet lideri Benazir Butto’nun suikast ile öldürülmesi.
-2011 Japonya depremi ve tsunami felaketi.
-2011 Türkiye, Van depremi
-2011 Filipinler’deki sel felaketi
-2011 Mısır devrimi
-2012 Suriye’nin iç savaşı

Günümüz Venüs Geçişlerine Özel Bir Bakış:

Venüs-Güneş kavuşumu İkizler’de - Sosyal Ağların Kuruluşu

8 Haziran 2004 yılındaki geçişinin çifti 6 Haziran 2012 tarihinde yine İkizler burcunda gerçekleşecek. Venüs güneşin kalbinden geçeceği için sembolik olarak temsil ettiği fonksiyonların güçlenişini, aydınlanışını ve yayılışını görebiliriz. Bir cazibe fonksiyonu olarak Venüs içinden gelen ışığı yansıtarak aydınlatan hayat veren çekim kuvvetiyle her şeyi etrafında döndüren Güneş ile iletişimin, bilginin, düşüncenin, her türlü ağın ve ulaşımın burcu İkizlerde beden bedene birleştiğinde sosyal iletişimin canlanacağı, büyük bir güç ile yayılacağı ve bir cazibe merkezi haline geleceği söylenebilir.

Yüzyılımızdaki Venüs geçişinde bariz olarak sosyal ağların büyük bir cazibe merkezi haline gelmesine tanık oluyoruz.

İkizler’deki Venüs geçişinin sembolizmine oldukça uygun bir durum bu. Sosyal (Venüs) ağlar (İkizler). Bunun en büyük örneğini Facebook ile görmekteyiz.

Facebook’un ortaya çıkışı oldukça anlamlı bir tesadüfle yüzyılımızın ilk Venüs geçişinin olduğu 2004 yılında gerçekleşiyor. 4 Şubat 2004’te sadece Harvard üniversitesi içinde sadece oradaki öğrenciler için the facebook adıyla kurulan sosyal ağ Mart 2004’te diğer okullara yayılıyor. Haziran 2004’te yönetim merkezi Palo Alto, Kaliforniya’ya taşınıyor. Eylül 2004’te liseleri de içine alacak şekilde yayılmaya başlıyor. Aralık 2004’te ulaştığı kullanıcı sayısı 1 milyon.

En alttaki kaynak linklerinden facebook’un gelişim aşamalarını ve tarihlerini bulabilirsiniz. Daha kapsamlı bir çalışmayla iki geçiş çifti arasındaki Venüs hareketleriyle de oldukça senkronize durumların görüleceğini düşünüyorum.

En nihayetinde Facebook en büyük atılımlarından birini Venüs’ün ikinci geçişine günler kala gerçekleştirdi. 2004 yılında kuruldu 2012 yılında milyonlarca kullanıcısı olan, ticari (İkizler) açıdan büyük değer(Venüs) kazanan bir sistem olarak halka arz edildi...

Facebook’un gelişim şablonunun Venüs’ün geçişiyle bu kadar senkronize olması sembolizmin ne kadar güzel işlediğini oldukça güzel bir örneği. Facebook’un en çok kullanılan fonskiyonlarının ‘beğen’ (Venüs) ve ‘paylaş’ (Venüs) olması ayrıca oldukça anlamlı. Facebook’un en önemli özelliklerinden biri de geçmişten gelen okul arkadaşlarımız, görüşemediğimiz eskiden gelen dostlarımızı tekrar bulmak ve ve onlarla iletişime geçmek için bir imkan sağlamasıydı bu anlamda geçiş sırasında Venüs’ün geri gidiyor oluşunun da izlerini bulabiliyoruz.

Diğer bir sosyal ağ olan twitter de yüzyılımızın Venüs geçiş çiftinin arasında 2006 tarihinde ortaya çıkmıştır. Sosyal (Venüs) medyanın(İkizler) en popüler araçlarından biri olarak gösterilmektedir.

Bu sosyal ağların tüm iletişim araçlarına girişi, mobil telefonlardan her daim sosyal iletişim ve paylaşım halinde olmak, şimdi burada (İkizler) ne yapıyor olmakta olduğun bilgisinin paylaşımları, her açıdan çağımızın Venüs İkizler’deki geçişlerinin görünür sembolleri.

(c) Ayşem Aksoy

Kaynaklar:
Venus-Her Cycles, Symbols & Myhts, Anne Massey
The Transits of Venus, William Sheehan and John Westfall
Gezegenler Klavuzu, Patrik Moore
http://www.astrolojidergisi.com/makale_venus_dongusu_Inanna.htm
http://news.yahoo.com/road-ipo-milestones-facebooks-history-222707924--finance.html
http://www.insidefacebook.com/2008/08/19/mapping-facebooks-growth-over-time/

Makale: Venüs Transit and Powerfull Women http://www.skyscript.co.uk/venustransit.html